เกษม เกษมนุกิจกุล.  2534. ค่านิยมจุดหมายปลายทางและค่านิยมวิถีปฏิบัติบัติของนักเรียน ระดับมัธยมศึกษาในกรุงเทพมหานครที่มีระดับการศึกษาภูมิหลังทางครอบครัวและการ ถ่ายทอดค่านิยมที่แตกต่างกัน.  ปริญญานิพนธิ์ วท.ม. (พฤติกรรมศาสตร์). สถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร์.                     วัตถุประสงค์ การวิจัยนี้มีความมุ่งหมาย 4 ประการคือ (1) เพื่อศึกษาค่านิยมจุดหมายปลายทางกับค่านิยมวิถี ปฏิบัติของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาและลำดับความสำคัญของค่านิยมเหล่านี้  (2)เพื่อศึกษาความแตกต่างของค่านิยม จุดหมายปลายทาง กับค่านิยมวิถีปฏิบัติ จากตัวแปรด้านเพศ ระดับการศึกษาของนักเรียนและการได้รับการถ่ายทอดค่านิยม จากบิดามารดา (3) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของค่านิยมจุดหมายปลายทาง กับค่านิยมวิถีปฏิบัติของนักเรียน และ (4)  เพื่อศึกษา ปฏิสัมพันธ์ของค่านิยมจุดหมายปลายทางและค่านิยมวิถีปฏิบัติจากตัวแปรด้านการได้รับการถ่ายทอดค่านิยมกับเพศของ นักเรียน รายได้ของครอบครัว อาชีพของบิดาและมารดา ระดับการศึกษาของบิดาและมารดา                     วิธีดำเนินการวิจัย                     กลุ่มตัวอย่าง  ที่ใช้ศึกษาครั้งนี้เป็นนักเรียนระดับมัธยมศึกษา ซึ่งได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน (Multi-stage Sampling)จากโรงเรียนสังกัดกรมสามัญศึกษา ปีการศึกษา 2532 ในกรุงเทพมหานคร จำนวนทั้งหมด 592 คน                     เครื่องมือ ที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูลคือ แบบสอบถามจำนวน 3 ชุด ได้แก่ แบบสอบถาม ภูมิหลังของนักเรียนแบบสอบถามค่านิยมจุดหมายปลายทางกับค่านิยมวิถีปฏิบัติแบบสอบถามการได้รับการถ่ายทอดค่านิยมจุดหมายปลายทาง กับค่านิยมวิถีปฏิบัติจากบิดามารดา สถิติที่ใช้ทดสอบสมมติฐานได้แก่ การวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบสองทาง (Two-way ANOVA) สถิติที(t-test)และการวิเคราะห์สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พหุคูณ (Multiple Regression)                     สรุปผล  ผลการศึกษาค้นคว้า สรุปได้ดังนี้                     1. นักเรียนให้ความสำคัญแก่ค่านิยมจุดหมายปลายทางเรียงตามลำดับได้ดังนี้ ค่านิยม "ความสงบสุขทางใจ" "การมีชีวิตที่สบายพอสมควร""ความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ" "ความสงบสุขในสังคม" "ความภาคภูมิใจในตนเอง" "ความสำเร็จในชีวิต" "ความมั่งมีในเงินทองและวัตถุ" และ"การได้รับการยกย่องในสังคม"                     2. นักเรียนให้ความสำคัญแก่ค่านิยมวิถีปฏิบัติเรียงตามลำดับได้ดังนี้ ค่านิยม"การประมาณตนและความรัก สันโดษ" "การมีความสามารถสูง" "ความกตัญญูรู้คุณ "ความรับผิดชอบ" ความมีน้ำใจเมตตาอารี" "การบังคับตนเอง" "การเป็นตัวของตัวเอง" และ "ความซื่อสัตย์"                     3. เปรียบเทียบความแตกต่างของค่านิยมที่เป็นส่วนสังคมของนักเรียน เมื่อจำแนกตามเพศ พบว่านักเรียนชาย ให้ความสำคัญแก่ค่านิยม "การได้รับการยกย่องในสังคม" "การบังคับตนเอง" และ "ความกตัญญูรู้คุณ" สูงกว่านักเรียนหญิงและนักเรียนหญิงให้ความสำคัญแก่ค่านิยม "ความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ" และ "ความซื่อสัตย์" สูงกว่านักเรียนชาย                     4. เปรียบเทียบความแตกต่างของค่านิยมที่เป็นส่วนบุคคลของนักเรียน เมื่อจำแนกตามเพศ พบว่า  นักเรียนหญิง ให้ความสำคัญแก่ค่านิยม "ความสงบสุขทางใจ" "การประมาณตนและความรักสันโดษ" การเป็นตัวของตัวเอง" และ "การมีความสามารถสูง" สูงกว่านักเรียนชายและนักเรียนชายให้ความสำคัญแก่ค่านิยม "ความมั่งมีในเงินทองและวัตถุ" สูงกว่านักเรียนหญิง                     5. เปรียบเทียบความแตกต่างของค่านิยมที่เป็นส่วนบุคคลของนักเรียน เมื่อจำแนกตามระดับการศึกษา พบว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายให้ความสำคัญแก่ค่านิยม "ความมั่งมีในเงินทองและวัตถุ" "ความสำเร็จในชีวิต" และ "การมีความสามารถสูง"สูงกว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น                     6. เปรียบเทียบความแตกต่างของค่านิยมที่เป็นส่วนสังคมของนักเรียน เมื่อจำแนกตามระดับการศึกษา  พบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นให้ความสำคัญแก่ค่านิยม "ความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ" และ "ความกตัญญูรู้คุณ" สูงกว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายและนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายให้ความสำคัญแก่ค่านิยม "ความมีน้ำใจเมตตาอารี สูงกว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น                     7. เปรียบเทียบความแตกต่างของค่านิยมแต่ละด้าน ตามระดับการถ่ายทอดค่านิยม  พบว่า  นักเรียนที่ได้รับ การถ่ายทอดค่านิยม "ความสงบสุขในสังคม" "ความมั่งมีในเงินทองและวัตถุ" "ความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ "ความสงบสุขทางใจ""การประมาณตนและความรักสันโดษ" "ความซื่อสัตย์" "การมีความสามารถสูง" และ "ความรับผิดชอบ" มากให้ความสำคัญแก่ค่านิยมดังกล่าวมากกว่านักเรียนที่ได้รับถ่ายทอดน้อย                     8. พบว่ามีปฏิสัมพันธ์ระหว่างการถ่ายทอดค่านิยม "การบังคับตนเอง" กับอาชีพของบิดา และการถ่ายทอดค่านิยม "ความกตัญญูรู้คุณ" กับอาชีพของบิดา                    9. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างค่านิยม โดยใช้ตัวแปรเกณฑ์คือ ค่านิยมจุดหมายปลายทาง ตัวพยากรณ์คือ ค่านิยมวิถีปฏิบัติ พบว่า ค่านิยม"การได้รับการยกย่องในสังคม" มีค่านิยม "ความซื่อสัตย์" "การประมาณตนและรักสันโดษ" "การมีความสามารถสูง" "การเป็นตัวของตัวเอง" "ความรับผิดชอบ"ความกตัญญูรู้คุณ" และ "ความมีน้ำใจเมตตาอารี" ร่วมกันทำนายได้ 40.92% ค่านิยม "การมีชีวิตที่สบายพอสมควร" มีค่านิยม "การเป็นตัวของตัวเอง" การประมาณตน และความรักสันโดษ" ร่วมกันทำนายได้ 18.03% ค่านิยม "ความสงบสุขในสังคม" มีค่านิยม "การมีความสามารถสูง" "ความซื่อสัตย์" "ความกตัญญูรู้คุณ""ความรับผิดชอบ" "การประมาณตนและความรักสันโดษ" และ "การบังคับตนเอง" ร่วมกันทำนายได้ 33.34% ค่านิยม "ความมั่งมีในเงินทองและวัตถุ" มีค่านิยม"ความซื่อสัตย์" ความมีน้ำใจเมตตาอารี" และ "ความกตัญญูรู้คุณ" ร่วมกันทำนายได้ 23.7% ค่านิยม "ความสงบสุขทางใจ" มีค่านิยม"การประมาณตนและความรักสันโดษ" "ความซื่อสัตย์" "ความกตัญญูรู้คุณ" และ "ความรับผิดชอบ" ร่วมกันทำนายได้ 24.44% ค่านิยม "ความสำเร็จในชีวิต"มีค่านิยม "การมีความสามารถสูง" และ"การเป็นตัวของตัวเอง" ร่วมกันทำนายได้ 15.82%                                             | SWU || BSRI |